Bankrotlik

Bankrotlik — bu moliyaviy majburiyatlarini bajara olmaydigan shaxslar yoki kompaniyalarga yordam berish uchun yaratilgan yuridik tizimdir. Bu jarayon qarzdorlarga o‘z qarzlarining bir qismidan yoki barchasidan qutulish imkonini beradi, kreditorlarga esa qarzlarining hech bo'lmaganda bir qismini qaytarib olishga yordam beradi. Bankrotlikning maqsadi moliyaviy yangi boshlash imkonini berish va qarzdorlarning moliyaviy ahvolini tiklashdir.

Bankrotlikning bir nechta turlari mavjud bo‘lib, ular turli holatlar uchun mo‘ljallangan va shaxslar hamda kompaniyalar uchun turlicha tartibga ega.

Bankrotlik turlari:

1. 7-Bob (Likvidatsiya):

   • Bu shaxslar uchun eng keng tarqalgan bankrotlik turi hisoblanadi. 7-bobga ko‘ra, qarzdorning mulki kreditorlarni qondirish uchun sotiladi. Likvidatsiya amalga oshirilgandan keyin, qolgan qarzlar bekor qilinadi.

2. 13-Bob (Qayta tashkil etish):

   • 13-bobda muntazam daromadga ega bo‘lgan shaxslar uch yil yoki besh yil davomida qarzlarini to‘lash uchun qayta tashkil etish rejasini yaratishlari mumkin. Shu bilan ular o‘z mulklarini saqlab qolishadi.

3. 11-Bob (Biznesni qayta tashkil etish):

   • Bu kompaniyalar uchun mo‘ljallangan. Kompaniyalar o‘z faoliyatlarini davom ettirish bilan birga, qarzlarini qayta tashkil etish imkoniga ega bo‘lishadi.

Bankrotlik jarayoni:

Bankrotlik jarayoni odatda quyidagi bosqichlarni o‘z ichiga oladi:

1. Petitsiyani topshirish:

   • Bankrotlik jarayoni petitsiyani topshirish bilan boshlanadi.

2. Avtomatik to‘xtatish:

   • Petitsiya topshirilgandan keyin kreditorlardan himoya qilish uchun avtomatik to‘xtatish kuchga kiradi.

3. Kreditorlar yig‘ilishi:

   • Bu yig‘ilishda kreditorlar qarzdordan moliyaviy ahvoli haqida ma’lumot olishlari mumkin.

4. Qarzlarning bekor qilinishi:

   • Bankrotlik natijasida qarzlar bekor qilinishi mumkin.

5. Kredit reytingiga ta’sir:

   • Bankrotlik kredit reytingiga jiddiy ta’sir ko‘rsatadi va 10 yil davomida kredit tarixida saqlanib qolishi mumkin.

Bankrotlikning afzalliklari va kamchiliklari:

Afzalliklari:

• Qarzdan xalos bo‘lish: Bankrotlik qarzdan xalos bo‘lishga va kreditorlardan bosimni kamaytirishga yordam beradi.
• Moliyaviy yangi boshlash: Bankrotlik qarzdorlarni moliyaviy jihatdan tiklashga yordam beradi.
• Kreditorlardan himoya: Bu jarayon kreditorlar tomonidan ta'qib qilishdan himoya qiladi.

Kamchiliklari:

• Kreditga ta’sir: Bankrotlik kredit reytingini pasaytiradi.
• Mulk yo‘qotish: Ba'zi hollarda qarzdorlar o‘z mulklarini yo‘qotishlari mumkin.
• Har qanday qarzlar bekor qilinmaydi: Soliq va talaba kreditlari kabi qarzlar odatda bekor qilinmaydi.

Xulosa:

Bankrotlik qarzdorlarga moliyaviy yangi boshlash imkonini beradi.