article-img 18.04.2025 email 6

Biznesda xarajatlar va daromadlar tahlili

 

 

🔹 1. Xarajatlar (Costs/Expenses) – Pul chiqimi

Asosiy xarajat turlari:

Xarajat turi Misollar
Doimiy xarajatlar Ijara, xodim oyligi, internet, litsenziyalar
O‘zgaruvchan xarajatlar Xom ashyo, mahsulot yetkazib berish, reklama, qadoqlash
Boshlang‘ich xarajatlar Jihozlar, mebel, sayt ochish, patent, ro‘yxatga olish
Favqulodda xarajatlar Ta’mirlash, asbob buzilishi, soliq jarimalari

Maslahat: Barcha xarajatlarni har oyda yozib boring – Excel, Google Sheets yoki 1C/Buxgalteriya dasturida.


🔹 2. Daromadlar (Revenues/Income) – Pul kirimi

Daromad turlari:

Daromad turi Misollar
Asosiy daromad Sotilgan mahsulotlar yoki xizmatdan tushgan pul
Qo‘shimcha daromad Reklama, qo‘shimcha xizmatlar, sheriklik daromadi
Bir martalik daromad Grantlar, aksiyalar, maxsus buyurtmalar

Maslahat: Har bir mijozdan tushgan daromadni alohida kuzating – bu sizga eng ko‘p daromad keltiruvchi mahsulot/xizmatni aniqlashga yordam beradi.


🔹 3. Foyda (Profit) – Sof daromad

📌 Formula:
Foyda = Umumiy Daromad – Umumiy Xarajatlar

Holat Tahlil
Foyda ijobiy (>) Biznes daromad keltirmoqda
Foyda 0 yoki salbiy (<) Xarajatlar ko‘p – sabablarini tahlil qilish zarur

🔹 4. Break-even nuqta (Nol daraja)

Bu – siz zarar ko‘rmasdan, lekin hali foyda olmayotgan nuqtangiz.

📌 Formula:
Break-even = Doimiy xarajatlar / (1 - O‘zgaruvchan xarajat foizi)

Bu nuqtani bilish – sizga qachon foyda ko‘rishni boshlaysiz – degan savolga javob beradi.


🔹 5. Tahlil uchun qulay usullar:

  • 📈 Excel / Google Sheets – Daromad/xarajat jadvallarini tuzing.

  • 🧾 1C yoki Buxgalteriya dasturi – Soliqlar, hujjatlarni kuzatish uchun.

  • 📊 Graflar va diagrammalar – Ko‘rinadigan, oson tahlil uchun.


💡 Maslahatlar:

  • Har oyda "moliyaviy hisobot" tayyorlang.

  • Xarajatlarni qisqartirish yo‘llarini muntazam tahlil qiling.

  • Eng ko‘p foyda keltiruvchi xizmat yoki mahsulotni aniqlang – asosiy e’tiborni shunga qarating.

  • Bozorni kuzating – raqobatchilar narx siyosati, xarajat darajasi.

 

Примечание: Вся информация, представленная на сайте, является неофициальной. Получить официальную информацию можно с сайтов соответствующих государственных организаций