Domen — Umumiy ma’lumot

Domen (yoki domen nomi) — bu internetda veb-saytni aniqlash va unga kirish uchun ishlatiladigan yagona manzil. Masalan, siz brauzerga google.com yoki olx.uz deb yozsangiz, bu saytlarning domen nomlaridir.

🧠 Domen nima?

Domen nomi — bu insonlar uchun qulay va esda saqlash oson bo‘lgan IP-manzilning o‘rnini bosuvchi nom. Kompyuterlar IP raqamlari orqali muloqot qilishadi (masalan, 172.217.9.206), lekin bu raqamlarni eslab qolish qiyin. Shu sababli, domen nomlari ishlatiladi.

Masalan:

• IP manzil: 172.217.9.206

• Domen nomi: google.com
  Ikkalasi ham bir saytga olib boradi, lekin google.com eslab qolish osonroq.

🧩 Domen nomining tuzilishi

www.example.com
    |     |     |
 subdomen nomi  TLD (yuqori darajadagi domen)

1. Subdomen (quyi domen): www yoki shop, blog kabi qismlar bo‘lib, saytning alohida bo‘limlarini ifodalaydi. Masalan: blog.example.com.

2. Domen nomi: Bu saytingizning asosiy ismi, masalan: example.

3. Yuqori darajadagi domen (TLD): .com, .uz, .org, .ru kabi keng tarqalgan so‘nggi qismlar.

🌐 Domen turlari

1. Yuqori darajadagi domenlar (TLD):

   • Umumiy: .com, .org, .net

   • Mamlakat kodlari: .uz (O‘zbekiston), .ru (Rossiya), .us (AQSh)

   • Maxsus: .edu (ta’lim), .gov (hukumat)

2. Ikkinchi darajali domenlar:

   • Asosiy domen nomi. Masalan: example domenida — example.com.

3. Subdomenlar (quyi domenlar):

   • Domen egasi tomonidan yaratiladi, masalan: shop.example.com, blog.mysite.uz.

🛒 Domenni qanday olish mumkin?

Domen nomini ishlatish uchun uni ro‘yxatdan o‘tkazish kerak. Buning uchun siz domen registratorlari orqali domen sotib olasiz:

• GoDaddy

• Namecheap

• Hostinger

• REG.UZ

• ActiveCloud

So‘ng, domenni hosting (veb-sayt joylashgan server) bilan bog‘laysiz.

✅ Domen nima uchun muhim?

• Brend yaratish: Domen nomi brendni ko‘rsatadi va mijozlar eslab qoladi.

• Ishonchlilik: O‘z domeningiz bo‘lsa (mybiznes.uz), u ko‘proq ishonch uyg‘otadi, bepul domenlarga qaraganda (mybiznes.freehost.com).

• Reklama va SEO: Domen nomi reklama va qidiruv tizimlarida ko‘rinishga ta’sir qiladi.

• To‘liq nazorat: Domen sizga tegishli bo‘lgani uchun uni istalgancha sozlashingiz mumkin.

🧾 Domen misollari