​​​​​​​Har inson bilishi kerak 10 moliyaviy atama

1. Byudjet (Budget)

Bu – daromad va xarajatlarni rejalashtirish rejasi.

Masalan, oyiga qancha pul keladi va nima uchun qancha sarflanadi – hammasi byudjetda ko‘rsatiladi.

2. Daromad (Income)

Sizning ish haqi, pensiya, biznesdan tushgan foyda yoki boshqa manbalardan kelgan pul.

3. Xarajat (Expense)

Pulning qayerga ketayotganini bildiradi – oziq-ovqat, ijara, transport, kredit to‘lovlari va h.k.

4. Foiz stavkasi (Interest Rate)

Bu – qarz yoki omonat uchun qanchalik ko‘p pul to‘lanadi yoki olinadi, foizda ifodalanadi.

Kredit olsangiz – foiz to‘laysiz.
Omonat qo‘ysangiz – foiz daromad olasiz.

5. Omonat (Deposit)

Bankka pul qo‘yish va undan foiz daromadi olish. Omonat – pulni jamg‘arish va ko‘paytirish usuli.

6. Kredit (Loan / Credit)

Boshqa shaxs yoki bankdan qarzga pul olish. Uni vaqtida qaytarish va foiz to‘lash majburiy.

7. Kafolat / Garov (Collateral)

Agar kreditni qaytara olmasangiz, bank sizning biror mol-mulkingizni olish huquqiga ega bo‘lishi uchun taqdim etiladigan ta'minot.

8. Moliyaviy savodxonlik (Financial Literacy)

Bu – pulingizni to‘g‘ri boshqarish, tejash, sarmoya qilish, va kreditlarni to‘g‘ri ishlatish ko‘nikmasidir.

9. Inflyatsiya (Inflation)

Pul qiymatining tushib ketishi – ya'ni bugun 100 ming so‘mga olgan narsangiz, kelasi yili 120 ming so‘m bo‘lishi mumkin.

10. Aktiv va passiv (Assets & Liabilities)

• Aktiv – sizga daromad keltiradigan narsa (masalan, ijara beriladigan uy)

• Passiv – sizdan pul talab qiladigan narsa (masalan, qarz, kredit, mashina xarajatlari)

📌 Xulosa:

Bu atamalarni bilish – sizning moliyaviy hayotingizni tartibga solishga, foydali qarorlar qabul qilishga va moliyaviy mustaqillik sari yo‘l ochadi.