HR dagi Axloqiy Dilemmalar

Axloqiy dilemma nima?

Axloqiy dilemma — bu HR (inson resurslari) mutaxassisi bir nechta qarama-qarshi axloqiy qadriyatlar orasida tanlov qilishga majbur bo‘ladigan holatdir. Qanday qaror qabul qilinmasin, u biror xodim yoki tashkilot manfaatiga salbiy ta’sir qilishi mumkin.

⚠️ HR sohasida uchraydigan asosiy axloqiy muammolar

1. Maxfiylik va ochiqlik o‘rtasidagi qarama-qarshilik

• Masalan: Xodim HRga shaxsiy muammolari (sog‘ligi, oilaviy muammolar) haqida aytadi. HR bu ma’lumotni sir tutishi kerakmi yoki rahbarga aytish lozimmi, agar bu ish faoliyatiga ta’sir qilayotgan bo‘lsa?

2. Tanish-bilishchilik va adolatli ishga olish

• Ishga qabul qilish yoki lavozimga ko‘tarish qarorlarida do‘stlik, qarindoshlik emas, aynan malaka va tajriba asosiy mezon bo‘lishi kerak.

3. Rahbariyatga qarshi shikoyatlar

• Yuqori lavozimli rahbarlar tomonidan noqonuniy yoki nomaqbul xatti-harakatlar bo‘lsa, HR ularni xolis tekshirishi kerak — siyosiy bosim yoki qo‘rqitishga qaramay.

4. Ishdan bo‘shatish va qisqartirishlar

• Xodimlarni bo‘shatish — biznes qarori bo‘lishi mumkin, ammo bu insoniy va qonuniy jihatdan to‘g‘ri tashkil qilinishi lozim.

5. Teng imkoniyatlar va malaka

• HR ba’zida gender, millat yoki boshqa xilma-xillik mezonlarini hisobga olib, lekin malaka va qobiliyatni ham unutmasligi kerak.

6. Xodimlarni kuzatish

• Ish joyida video nazorat, email monitoringi xavfsizlik uchun foydali bo‘lishi mumkin, ammo bu xodimlar shaxsiy hayotiga aralashmasligi zarur.

✅ HR mutaxassisi axloqiy muammolarda qanday yo‘l tutishi kerak?

📌 Hayotiy misol

Tajribali xodim sog‘lig‘i tufayli sust ishlay boshlaydi. Rahbar uni ishdan bo‘shatmoqchi. HR esa qonuniy himoya, imkoniyatlar tengligi va insoniy qadriyatlarni inobatga olib, o‘rtacha yechim topishi lozim.

🎯 Xulosa

HRdagi axloqiy muammolar — kundalik ish faoliyatining bir qismi. Bunday vaziyatlarda halollik, xolislik va insoniy yondashuv asosida qarorlar qabul qilish tashkilot ishonchini va madaniyatini mustahkamlaydi.