Ish haqi

Ish haqi (o‘zbekcha: ish haqi, ruscha: заработная плата, inglizcha: salary / wage) — bu xodimning mehnati uchun ish beruvchi tomonidan belgilangan tartibda va muddatlarda to‘lanadigan pul yoki boshqa moddiy to‘lovlardir.

🔍 To‘liq ta’rif (O‘zbekiston Respublikasi Mehnat kodeksiga ko‘ra):

Ish haqi — bu xodimning mehnatiga, ya’ni bajarilgan ish hajmi va sifati, shuningdek mehnat sharoitlariga qarab to‘lanadigan pul shaklidagi haqdir. Bu haq o‘z ichiga tarif stavkasi, lavozim maoshi, ustamalar, mukofotlar, qo‘shimcha to‘lovlar va kompensatsiyalarni oladi.

🧾 Ish haqining tarkibi:

1. Asosiy ish haqi

   • Tarif stavkasi yoki lavozim maoshi.

2. Qo‘shimcha to‘lovlar

   • Tungi smenalar, bayram kunlari, og‘ir mehnat sharoitlari uchun.

3. Ustamalar va mukofotlar

   • Mehnat samaradorligi, ish tajribasi yoki maxsus yutuqlar uchun.

4. Bonuslar va rag‘batlantirishlar

   • Yaxshi ish ko‘rsatkichlari uchun birdaniga to‘lanadigan pul.

📅 Ish haqi to‘lash muddati:

• Ish haqi kamida oyda ikki marta — har 15 kundan oshmagan oraliqda to‘lanishi lozim.

• Belgilangan muddatda to‘lanmasa, ish beruvchi jarimaga tortiladi va xodimga kechikkan har bir kun uchun kompensatsiya to‘lanadi.

💰 Eng kam ish haqi:

• O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining qarorlari bilan muntazam belgilab boriladi.

• 2025-yil holatiga ko‘ra (aniq raqamini xohlasangiz, so‘rashingiz mumkin), eng kam oylik ish haqi davlat tomonidan belgilanadi va u xodimlarga mehnatga oid minimal kafolat sifatida qo‘llaniladi.

⚖️ Qonuniy asos:

• O‘zbekiston Respublikasi Mehnat kodeksi (2023-yildagi yangi tahriri)

• "Mehnatni muhofaza qilish to‘g‘risida"gi Qonun

• Vazirlar Mahkamasi va Mehnat vazirligining normativ-huquqiy hujjatlari

🎓 Misol:

Dilshod bir oyda 160 soat ishladi. Uning tarif stavkasi 10,000 so‘m/soat. Shunda u o‘z ish haqi sifatida 1,600,000 so‘m oladi. Agar u bayram kuni ham ishlagan bo‘lsa, bu kun uchun 2 baravar haq olinadi.