MAN (Shahar miqyosidagi tarmoq)

MAN — bu bir shahar yoki katta hudud ichida joylashgan kompyuter tarmoqlarini birlashtiruvchi tarmoqdir. U LAN’dan katta, lekin WAN’dan kichik bo‘ladi. Asosan bir nechta binolar, kampuslar, kompaniyalar yoki tashkilotlarni birlashtirish uchun ishlatiladi.

🔑 MAN’ning asosiy xususiyatlari:

1. Geografik qamrovi

   • Bir shahar yoki mintaqaviy hudud bilan cheklanadi (10–50 km radiusda).

2. Tez va barqaror aloqani ta’minlaydi

   • Optik tolali kabellar orqali yuqori tezlikdagi ma’lumot uzatishni qo‘llab-quvvatlaydi.

3. Davlat yoki xususiy boshqaruvda bo‘lishi mumkin

   • Uni mahalliy hokimiyat, kompaniyalar yoki aloqa xizmatlari provayderlari boshqaradi.

4. LAN’larni birlashtiradi

   • Bitta katta tarmoq hosil qilish uchun turli LAN’larni bog‘laydi.

🧩 MAN tarkibiy qismlari:

• Router (yo‘naltiruvchi)

• Switch (aloqa qurilmasi)

• Optik kabel yoki boshqa yuqori tezlikdagi uzatish vositalari

• Serverlar va markaziy boshqaruv tizimi

✅ MAN’ning afzalliklari:

• Yuqori tezlik va katta o‘tkazuvchanlik

• Bir nechta LAN’ni yagona tarmoqqa birlashtirish

• Xizmat ko‘rsatish oson (masofaviy emas)

• Samarali ma’lumot almashinuvi (shahar ichida)

❌ Kamchiliklari:

• Qurilishi murakkab va qimmat

• Texnik xizmat talab qiladi

• Ba’zan mahalliy hokimiyat ruxsati talab etiladi

🏢 Qayerda ishlatiladi:

• Universitetlar shaharchasi (campus)

• Davlat tashkilotlari (idoralararo tarmoq)

• Shahardagi ofislar o‘rtasidagi aloqa

• Shahar miqyosidagi videokuzatuv tizimlari