article-img 20.06.2025 email 9

​​​​​​​Oylikdan tejash: 50/30/20 usuli nima?

📘 1. Asosiy g‘oya:

Bu usul moliyaviy rejalashtirishda daromadingizni uchta asosiy qismga bo‘lish g‘oyasiga asoslangan:

Kategoriya Ulushi Nima uchun?
🔹 Zarur xarajatlar 50% Uy-joy, oziq-ovqat, transport, kreditlar va h.k.
🔸 Shaxsiy istaklar 30% Ko‘ngilochar, kiyim-kechak, sayohat, kafelar
🟢 Jamg‘arma/qarzlar 20% Tejash, investitsiya, favqulodda holatlar uchun

🔢 2. Qanday qo‘llaniladi? (Oddiy misol bilan)

➕ Tasavvur qiling: Sizning oylik daromadingiz — 4 000 000 so‘m

Hisob-kitob quyidagicha bo‘ladi:

Kategoriya Hisoblash Natija
✅ Zarur xarajatlar (50%) 4 000 000 × 0.50 2 000 000 so‘m
🧡 Istaklar (30%) 4 000 000 × 0.30 1 200 000 so‘m
💰 Tejash/jamg‘arma (20%) 4 000 000 × 0.20 800 000 so‘m

📊 3. Har bir bo‘lim nimalarni o‘z ichiga oladi?

✅ 50% — Zarur ehtiyojlar:

  • Uy ijara yoki ipoteka

  • Kommunal to‘lovlar (elektr, gaz, suv)

  • Transport (yo‘l haqi, benzin)

  • Oziq-ovqat

  • Bolalar bog‘chasi, o‘quv to‘lovlari

  • Minimal kredit to‘lovlari

🧡 30% — Shaxsiy istaklar:

  • Restoran, kafe, kinoga borish

  • Yangi kiyim, parfyumeriya

  • Telefon yoki gadjet yangilash

  • Sayohatlar, dam olish

💰 20% — Tejash / investitsiya:

  • Favqulodda vaziyat jamg‘armasi (masalan, sog‘liq uchun)

  • Pensiya jamg‘armasi (uzoq muddatli)

  • Kreditlardan oldinroq qutulish

  • Sarmoyaga yo‘naltirish (aksiya, omonat)


⚠️ 4. Qachon bu usul ishlamaydi?

  • Agar daromad juda kam bo‘lsa — 50% zarur xarajatlar uchun yetmaydi

  • Qarzlar ko‘p bo‘lsa — tejash imkoni bo‘lmasligi mumkin

  • Narxlar inflyatsiya tufayli keskin o‘sib ketsa

Ammo bu usulni moslab olish mumkin:

Masalan, 50/20/30 yoki 60/20/20 shaklida — o‘zingizga moslab o‘zgartirish mumkin.


🧠 5. Afzalliklari:

✅ Soddaligi — hamma tushunadi
✅ Nazoratda bo‘ladi — pul qaerga ketayotganini bilasiz
✅ Tejash odatini shakllantiradi
✅ Qarzdan qutulishga yordam beradi


🧾 6. Amaliy tavsiyalar:

  • 📱 Excel yoki mobil ilova orqali har oyda kuzatib boring

  • 📦 Jamg‘arma uchun alohida hisob oching

  • 💸 Har oy avtomatik tejashni yoqing (masalan, 20% kartadan jamg‘arma kartaga o‘tkazilsin)


📌 Xulosa

50/30/20 — bu oddiy, ammo samarali moliyaviy boshqaruv vositasi. Daromadingizni nazorat qilish, tejash va o‘z ehtiyojlaringizni balansda saqlashga yordam beradi.

Примечание: Вся информация, представленная на сайте, является неофициальной. Получить официальную информацию можно с сайтов соответствующих государственных организаций