SSD (Solid-state drive) — bu ma'lumotlarni saqlash qurilmasi bo‘lib, u harakatsiz — elektron komponentlardan iborat. An’anaviy qattiq disk (HDD) dan farqli ravishda, SSD ichida harakatlanuvchi qismlar yo‘q. Shu sababli, u tezroq, jimroq va mustahkamroq ishlaydi.
📜 Kelib chiqishi va rivojlanishi
-
1970-yillar: SSD’ga o‘xshash ilk qurilmalar superkompyuterlar va harbiy texnikalarda ishlatilgan. Juda qimmat va ommaviy bo‘lmagan.
-
2000-yillar: Flash-xotiraning rivojlanishi tufayli SSD’lar arzonroq bo‘la boshladi. 2007 yilda SanDisk kompaniyasi birinchi ommaviy SSD’ni chiqardi.
-
2010-yillar: SSD keng tarqaldi — ko‘pchilik kompyuterlarda HDD o‘rnini egalladi.
-
2020-yillar: SSD’lar narx jihatdan arzonlashdi va ishlash tezligi oshdi. Hozirgi kunda ko‘pchilik foydalanuvchilar HDD o‘rniga SSD’ni tanlaydi.
🧩 SSD turlari
-
SATA SSD
-
HDD’lardagi SATA ulanishidan foydalanadi.
-
Narxi arzon, ammo tezligi cheklangan.
-
-
NVMe SSD (M.2 yoki PCIe interfeysli)
-
Tezligi ancha yuqori, ayniqsa katta fayllar bilan ishlaganda.
-
Zamonaviy kompyuter va noutbuklar uchun ideal.
-
-
mSATA va U.2 SSD
-
Kamroq tarqalgan, asosan sanoat yoki serverlarda qo‘llaniladi.
-
📊 Qiziqarli faktlar
-
⚡ SSD’lar HDD’dan 10-20 baravar tez bo‘lishi mumkin.
-
🔇 Jim ishlaydi, harakatlanuvchi qism yo‘q.
-
🔋 Kam quvvat sarflaydi, ayniqsa noutbuklar uchun foydali.
-
💾 Hozirgi SSD’lar 8 TB va undan katta hajmga ega bo‘lishi mumkin.
-
🛡️ SSD’lar zarbalarga chidamli, portativ qurilmalar uchun qulay.
-
⏱️ SSD bilan operatsion tizimni yuklash bir necha soniyada amalga oshadi.
📌 Xulosa
SSD’lar — zamonaviy texnologiyalarning muhim qismidir. Ular tezkorlik, ishonchlilik va energiyaviy tejamkorlik jihatidan HDD’dan ustun turadi. Hozirgi kunda ko‘pchilik foydalanuvchilar aynan SSD’dan foydalanishni afzal ko‘rishmoqda.