12.06.2025
4
Xodim faoliyatini baholash nima?
Faoliyatni baholash — bu tashkilot tomonidan xodimning ish faoliyatini ma'lum davr ichida baholash jarayoni. Bu orqali xodimning kuchli tomonlari, rivojlanishga muhtoj sohalari aniqlanadi va qarorlar qabul qilinadi.
Xodim ishini adolatli baholash
O‘qitish va rivojlantirish ehtiyojlarini aniqlash
Mukofotlash, lavozim oshirish yoki boshqa qarorlarni asoslash
Rahbar va xodim o‘rtasida samarali aloqa o‘rnatish
Kelgusi ish davri uchun maqsadlar belgilash
| Usul | Tavsifi | Qaysi holatda ishlatiladi |
|---|---|---|
| 1. Reyting shkalasi (Rating Scale) | Xodimlar turli mezonlar bo‘yicha (masalan, intizom, samaradorlik, muloqot) 1–5 ballgacha baholanadi | Tez va oddiy baholash |
| 2. 360 daraja fikr-mulohaza (360-degree feedback) | Rahbar, hamkasblar, bo‘ysunuvchilar va mijozlardan fikrlar olinadi | Har tomonlama tahlil |
| 3. Maqsadlar orqali boshqaruv (MBO) | Xodim va rahbar birgalikda maqsadlar belgilaydi, va bajarilgan natijalarga qarab baholanadi | Maqsadga yo‘naltirilgan lavozimlar |
| 4. Xulqiy reyting shkalasi (BARS) | Xodim xatti-harakatlari asosida baholanadi; har bir bahoga real misollar biriktirilgan bo‘ladi | Xulqqa asoslangan baholash |
| 5. Tekshiruv ro‘yxati (Checklist) | Xodim xatti-harakatlariga oid fikrlar ro‘yxatidan "ha/yo‘q" deb belgilanadi | Standart ko‘rsatkichlar uchun |
| 6. Muayyan voqealarni tahlil qilish (Critical Incident) | Xodimning muhim, ijobiy yoki salbiy harakatlari qayd etiladi | Kuchli va zaif tomonlarni aniqlash |
| 7. O‘z-o‘zini baholash (Self-appraisal) | Xodim o‘zi o‘z faoliyatini baholaydi | O‘zini anglashni rivojlantirish |
| 8. Hamkasb baholashi (Peer review) | Jamoa a’zolari bir-birlarini baholashadi | Guruh ishlarida samarali |
| 9. Majburiy taqsimlash (Forced distribution) | Xodimlar toifalarga ajratiladi (masalan: 10% eng yaxshi, 70% o‘rtacha, 20% zaif) | Raqobatbardosh muhitda |
| Mezon | Baholash (1–5) |
|---|---|
| Ishga vaqtida kelish | 4 |
| Jamoaviy ishlash | 5 |
| Ish sifati | 3 |
| Faollik va tashabbuskorlik | 4 |
| Muloqot va axborot almashish | 5 |
O‘rtacha baho = 4.2 → Baho: Kutilyotgan natijadan yuqori
Baholashda ob’ektiv va adolatli mezonlardan foydalaning
Bir necha usullarni birlashtirib foydalaning
Xodimga aniq, foydali fikr-mulohazalar bering
Baholashni muntazam ravishda o‘tkazing (faqat yil oxirida emas)
Natijalarni hujjatlashtiring va rivojlanish rejasini ishlab chiqing
Xodim faoliyatini baholash — bu faqat nazorat qilish emas, balki xodimni rivojlantirish, kompaniyani samarador qilish, va motivatsiyani oshirish uchun ham muhim vositadir. To‘g‘ri usulni tanlash tashkilot ehtiyojlari va madaniyatiga bog‘liq.
Примечание: Вся информация, представленная на сайте, является неофициальной. Получить официальную информацию можно с сайтов соответствующих государственных организаций
