article-img 18.04.2025 email 8

YATT va MCHJ farqi

 

Jismoniy shaxs sifatida biznes yuritish (YATT)

🔹 Asosiy xususiyatlar:

  • Bitta odam nomidan ro‘yxatdan o‘tadi (oila a’zolari yordamchi bo‘lishi mumkin).

  • Ro‘yxatga olish oddiy va tez: 1 kun ichida my.gov.uz orqali.

  • Soliqlar soddaroq — odatda belgilangan stavka (faoliyatga qarab farq qiladi).

  • Yuridik manzil kerak emas (uy manzili yetarli holatlarda).

  • Moliyaviy javobgarlik – cheklanmagan: Ya'ni qarzlar yoki zararlar uchun shaxsiy mol-mulki bilan javob beradi.

🔸 Kimlar uchun qulay?

  • Tikuvchilar, sartaroshlar, kichik do‘konlar, xizmat ko‘rsatuvchilar.

  • Boshlang‘ich darajadagi, kam xarajatli va kam xodimli bizneslar uchun.


🏢 Yuridik shaxs sifatida biznes yuritish (MChJ)

🔹 Asosiy xususiyatlar:

  • Yuridik shaxs maqomiga ega: o‘zining nomi, ustavi, muhriga ega bo‘ladi.

  • Bitta yoki bir nechta tashkilotchilar tomonidan ochiladi.

  • Rasmiyroq ko‘rinadi, yirik shartnomalar uchun mos.

  • Moliyaviy javobgarlik cheklangan: Faqat MChJ mulki bilan javob beradi (shaxsiy mulkka taalluqli emas).

  • Soliq shakllari va hisobotlar murakkabroq, buxgalteriya yuritilishi kerak.

🔸 Kimlar uchun qulay?

  • Yirik loyihalar, doimiy xodim ishlatadigan bizneslar, eksport-import, davlat bilan ishlovchi firmalar.


🧾 Qisqacha solishtirma jadval:

Mezoni YATT (Jismoniy shaxs) MChJ (Yuridik shaxs)
Ro‘yxatdan o‘tish Oson, 1 kun Biroz murakkabroq
Egasi Bitta shaxs 1 yoki bir nechta shaxs
Yuridik maqom Yo‘q Bor
Moliyaviy javobgarlik To‘liq, shaxsiy mulk bilan Cheklangan, faqat kompaniya mulki bilan
Soliq Soddalashtirilgan To‘liq soliq yuklamalari
Ustav kapitali Talab qilinmaydi Minimal 100 000 so‘m
Huquqiy manzil Shart emas (uy manzili) Majburiy
Hisobot Oddiy To‘liq buxgalteriya

🤔 Qaysi biri siz uchun mos?

Agar siz... Tavsiya qilinadi
Yolg‘iz ishlamoqchi bo‘lsangiz YATT
Faoliyatingiz soddaroq bo‘lsa (sartarosh, tikuvchi, ustaxona) YATT
Rasmiy tashkilot ochmoqchi bo‘lsangiz MChJ
Davlat organlari, banklar bilan ishlamoqchi bo‘lsangiz MChJ
Katta biznes qilmoqchi bo‘lsangiz (savdo, ishlab chiqarish, eksport) MChJ

Примечание: Вся информация, представленная на сайте, является неофициальной. Получить официальную информацию можно с сайтов соответствующих государственных организаций